Frjálsir pennar 2010

Quis custodiet ipsos custodes ? ( Hver gætir varðanna) er latneskt orðtak spunnið af vangaveltum Sókratesar, sem Platon staldraði við í ritinu Ríkið (Poleitia). Grísku kallarnir spáðu m.a. í hvort herstjórar varnarliðs Aþenu mundu sjálfir ógna lýðræði borgarbúa ef þeim hentaði svo í krafti valdsins, sem þeim var falið. Platon var bjartsýnn. Hann taldi að verðina mætti móta hugarfarslega. Verðina þyrfti að sannfæra um að heiður þeirra væri öllu ofar, fégræðgi eða ásókn í  kúgunarvald gagnvart almenningi þyrfti að gera að eitri í beinum þeirra.  Þá yrði vörðunum  treyst. Spurningin um verðina snýr auðvitað líka að lýðkjörnum fulltrúum. Spurnin getur verið um hvort þeim leyfist að...

Forseti, geimvera og ráðherra stóðu fyrir því að geimsteinn var nýlega lagður sem hornsteinn í leiguhúsnæði Háskólans í Reykjavík hf. í Nauthólsvík. Þetta var skemmtigerningur, mikið klappað.   Daginn áður var loks sagt frá að eiganda hússins, eignarhaldsfélaginu, Fasteign ehf, biði nú loks þrotaupplausn. Umrætt skólahús hirðir Íslands- banki sér til eignar. Aðrar eignir og stórskuldir eignafélagsins munu víða dreifast, einkum til þrotasveitarfélaga. Hverfur þá enn eitt ljómandi vígi viðskiptasnilldar bólutímans, en þetta var hlaðið undir handleiðslu Glitnisgaura.   Víst er að reiknaðar leiguskuldbindingar H.R. hf. vegna Nauthólsvíkurhúss, árlegur milljarður, yrðu rekstri H.R.hlutafélagsins ofviða. Til að lækka megi ...

Svavar Gestsson, ágætur félagi um margra ára skeið og baráttumaður fyrir málstað launafólks alla sína tíð, setur fram merkilega kenningu í Fréttablaðinu þann 7. september 2010. Hún er svona: "Þegar ég skilaði niðurstöðu Icesave-samninganna vorið 2009 var almenn ánægja með niðurstöðuna víða, meðal annars í Morgunblaðinu. Þá gerðust þau undur að einn ráðherra ríkisstjórnarinnar gerði bandalag við stjórnarandstöðuna um að Ísland ætti ekki að borga". Vandinn við þessa kenningu er sá að samningunum var haldið leyndum í upphafi. Fyrst fyrir ríkisstjórn og síðan fyrir þinginu. Og síðan fyrir þjóðinni. Það var ekki fyrr en efni samninganna lak út til fréttastofu RÚV, nafnlaust í brúnu umslagi að efni þeirra var almenningi ljóst. Það gat aldrei orðið ánægja með eitthvað sem enginn vissi hvað var. Það átti að lauma samningunum í gegn án þess að þing og þjóð fengi um þá vitneskju. Þar var ekki við Svavar að sakast, heldur við ...

Fjölmargir menntamenn og stjórnmálamenn hér á landi hafa notið góðs af auknu Evrópusamstarfi eftir gerð EES-samningsins. Sá samningur hefur ýmsa kosti, einkum á sviði styrkja, vísindasamvinnu og einnig hafa fjölmargir Íslendingar fengið vinnu í Brussel við eftirlit ýmiskonar og skjalagerð. Nægir að benda á að hópur Íslendinga og Norðmanna samdi álit Eftirlitsnefndar ESA um að íslenskir skattgreiðendur bæru ábyrgð á Icesave skuldum Landsbankans hf. Ragnar Arnalds skrifaði ágæta bók um EES samninginn og fann honum ýmislegt til foráttu. Meðal annars það að hann ýtir undir hrávöruframleiðslu en hamlar fullvinnslu afurða á Íslandi. Engir tollar eru á óunnum fiski (þeas. óflökuðum) en tollur á unnum fiski. Þetta gildir um fleiri afurðir og hefur leitt til þess að vinna hefur flust úr landi og nægir að minna á fyrirtæki Sigurðar Ágústssonar sem fullvinnur afurðir í Hirsthals í Danmörku í stað Stykkishólms vegna þessa. Hægt er að færa rök fyrir því að...

...Forleikur að nýju átaki til einkavæðingar, sem í því tilviki er knúinn fram með engu minna ofstæki en fyrri daginn. Þessu síðara átaki er stýrt skipulega í anda AGS, eftir þekktri formúlu. Ríki og sveitarfélög eru sett í  greiðsluklemmu, bönnuð lántaka. Ríkinu er fyrirlagt, við kreppu- aðstæður að draga úr framkvæmdum og eignavexti, því er ætluð bæklun, að búa við baklás AGS. Við blasa ógnir vegna ofurskuldsetningar OR og Landsvirkjun er ekki á góðu róli. Innan skamms er fyrirséð varnarstríð fyrir samfélagseign á þeim stórfyrirtækjum báðum. Ríkinu er fyrirmunað að eignast ný spítalahús, hvatt til sölu á öðrum. Nýjum almannavegum skal fyrirkomið í einkaeigu og jafnvel þeim gömlu, ef endurbóta er þörf. Megnið af fjármálafyrirtækjum er nú þegar á leið í hendur fjölþjóða braskara...

...Nú kemur til kasta ríkisstjórnarinnar. Vilji VG er skýr. Nú reynir á hvort tekið er mark á ályktunum flokksráðs VG. Það er ófrávíkjanleg krafa að orkuverum og orkuauðlindum verði haldið í almannaeigu. Þessa orustu verður að taka núna því mikið er í húfi. Fari sem horfir eru þessar mikilvægu auðlindir landsmanna komnar á útsölu á markaðstorg alþjóðlega auðvaldsins. Í lögum um fjárfestingu erlendra aðila í atvinnurekstri segir í 12.gr.... Ráðherra í vinstri stjórn sem ekki nýtir sér lagaákvæði sem þetta til að verja landið fyrir ágangi alþjóðlegra fjármagnseigenda sem í engu munu gæta hagsmuna landsmanna, hlýtur að þurfa að hugsa sinn gang. Sama gildir um ríkisstjórnina alla enda hún öll ábyrg fyrir því hvernig...  

...Höllin er til menningar segja trúðarnir nú, þegar önnur viðskipti leyfa segja þeir. Tapið á viðskiptunum borgar þjóðin. Hver annar ! Hún verður falleg, nema í augum heimskingja, segja trúðar  og vitna í loddaraorð. Svo fín að allir gáfaðir falla í stafi. Í höllinni má kannski dansa, syngja, spila . Aðeins aumingjar efast, spyrja óþægilegra spurninga, velta vöngum. Ráðamenn og trúðar klappa einir. Þjóðin klórar sér í kollinum. Þjóðin þegir. Nú er bráðum sumarfrí. Sól á lofti. Þá fer þjóðin að grilla. Hallarævintýrið er ófullgerð saga og verður ...

Vandræði okkar Íslendinga með krónuna okkar ástæru ætla engan enda að taka. Þau eru af tvennum toga. Annars vegar heldur hún illa sjó gagnvart öðrum gjaldmiðlum og hins vegar virðist hún þurfa hærri vexti til að hægt sé að stunda lánastarfsemi. Bent hefur verið á, að í raun séu tveir gjaldmiðlar í gangi í landinu, annars vegar króna og
hins vegar verðtryggð króna. Það er afleitt ástand að þurfa að vinna með tvöfalt kerfi lögeyris í landinu. Oft er talað um sanngirni, réttlæti, ótta við að lána, tap lífeyrissjóða, sem röksemd fyrir því að lán skuli vera verðtryggð. Og þá er gjarnan vitnað í árin eftir stríð og fyrir verðtryggingu. En verðtryggingin virðist ekki hafa leyst nein mál. Hún hefur byggt inn ný vandamál, sem eru ekki öll komin fram. Verðtrygging er eiginlega bara góð þegar hún er óþörf. Um leið og ...

Ég minni á að fjórtán félagasamtök skrifuðu undir sameiginlega yfirlýsingu um hvernig líta beri á vatn og hvað eigi að finna í lögum um vatn. Krafan er að sérákvæði um vatn verði sett í stjórnarskrána. Ef vatnalögin verða ekki afnumin á Alþingi í dag þá er "vinstri" stjórnin endanlega búin að glata trúverðugleika sínum. Líta ber þá að slíkt "aðgerðaleysi" sem stríðsyfirlýsingu gegn fólkinu í landinu...

Níutíuogátta prósent tekna íslensku lífeyrissjóðanna koma úr íslensku efnahagslífi. Því sterkara sem íslenskt atvinnulíf er, því sterkari eru sjóðirnir. Þess vegna er ekki skynsamlegt að fara með fjármuni úr landi, heldur borgar sig fyrir sjóðina að byggja upp Ísland. Sjóðirnir tapa á atvinnuleysi á Íslandi. Sjóðirnir tapa ef efnahagslíf Íslands er veikt. Það gagnar ekki að fjárfesta í uppbyggingu í öðrum löndum. Það er ekki áhættudreifing. Það er bara óskynsamlegt. Það á ekki að vera erfitt að sjá þetta samhengi. Lífeyrissjóðirnir eru ekki vogunarsjóðir. Þeir eru ekki geymsla. Það er ekki óhugsandi að nota lífeyrissjóðina sem efnahagslegt stjórntæki. Flytja peninga úr landi, þegar ofhitnar og tilbaka þegar kreppir að. En þá er líka nauðsynlegt að breyta kerfinu, þannig að ...

Nú er ljóst, því miður, að í Namibíu komu auðmenn og soguðu til sín auðlindir fólksins - frá fátækri þjóð. Þar í landi eru varnir veikar. Til þess að þetta væri gerlegt þurfti til nokkra spillta stjórnmálamenn og peninga. Ljósið var óvænt kveikt og stóðu menn allt í einu baðaðir í kastljósinu á miðju búðargólfinu með fenginn í höndunum.
Á sama tíma á Íslandi ...
R.R.

Ef þeir í sjónvarpi sýna hroðann,
í sannleikann mátt ekki detta.
Varpaðu sökinni á sendiboðann,
segðu hann misskilja þetta.
...
Kári

Við andaglasið Davíð dvelur
og dulræna visku fær
Því vitleysinga nú víða telur
ei virðist sér líta nær.
Höf. Pétur Hraunfjörð.

Ef þvætta viltu þannig fé,
þýfi miklu sanka.
Eftirlitinu komdu á kné,
kauptu ríkisbanka.
...
Kári

Í mafíu hlæja þeir margir dátt,
magnað þvættið keyra.
Það sem var einungis öskugrátt,
alltaf dökknar meira.

Kári

Flokkur núna finnur mann,
flinkan til að klóra.
Úr sínum röðum setur þann,
í sæti útvarpsstjóra.
Kári

Tryggingastofnun telur það rétt
að takmarka bætur í öryrkjastétt
af bótum taka
fá allt til baka
aumingja fólkið er alveg féflett. 
...
Höf. Pétur Hraunfjörð.

Sá ég þjófa, bankabófa,
braskið prófa, leita hófa.
Því, því, því, því.
Aftur spilling enn á ný.
Kári

Takk fyrir að vekja athygli á skrifum líffræðinganna um hvaða áhrif glórulaus gróðursetning getur haft á fjölbreytileika lífríkisins eins og þú gerir í Spóagrein þinni ... þessi árátta að þurfa að ganga alla leið í öllu er einkennandi fyrir Íslendinga en þá er hættan líka sú að sjást ekki fyrir. Á þeirri ...
Sunna Sara

Er forsetinn með fyrirvinnu
fátæktin leynist víða
Þau stunda þvílíka ósvinnu
og þurfa fyrir að líða. 

Höf. Pétur Hraunfjörð.