Greinar Ágúst 2009

...Frásögn Tolstoys af örlögum Fidji-búa er umhugsunarverð og gott innlegg í umræðu um hlutskipti Íslands og samskipti okkar þessa dagana við gömlu nýlenduveldin í Evrópusambandinu, Bretland og Holland. Bæði þessi ríki fóru með ótrúlegu ofbeldi, morðum, ránum og gripdeildum víðs vegar um heiminn á nítjándu öldinni og einnig þeirri tuttugustu. Á þeirri öld sem nú er runnin upp hafa þessi ríki, þó einkum Bretland verið reiðubúin að beita miskunnarlausu hervaldi til að tryggja kapitalistunum sínum yfirráð yfir auðlindum, nú síðast í Írak. Allt þetta er gott fyrir okkur að hafa í huga: Að slagurinn stendur um auðlindir og að einskis er svifist...

...Í útvarpsviðtali í morgun sagði Þorleifur Gunnlaugsson að hvarvetna í heiminum þar sem orkugeirinn hefði verið einkavæddur hefði það leitt til fákeppni og hækkaðs orkuðverðs. Þetta er hárrétt. Hvers vegna í ósköpunum á þá að selja orkufyrirtækin frá okkur og það á gjafaprís? Var það vegna þess að reynslan af því að færa bankana í hendur einkaðilum hafi verið svo góð? Svo gott að láta þá í hendur kjölfestufjárfesta - muniði? Standa lög til þessa? Ef svo er þá þarf að breyta lögum sagði Þorleifur Gunnlaugsson. Gott Þorleifur - ég er í þínu liði. Ég held að þjóðin sé nánast öll í þínu liði. Það þarf að stöðva þetta rugl. Ég nota það orð af kurteisisástæðum. Þorleifur á...

Viðtal í helgarblaði DV 14.08.09
...Hluti af hruni undangenginna ára var fólginn í því að afdrifaríkar ákvarðanir voru oft teknar í snarhasti. Væri tekinn tími til ákvarðanatöku var talað um verkfælni og ákvarðanafælni. Útrásarvíkingunum var aftur á móti hampað fyrir að vera snöggir að komast að niðurstöðu. En flýtinum fylgir líka hugsunarleysi og skortur á fyrirhyggju. Ráðist var í fjárfestingar og skuldbindingar sem síðan stóðust ekki. Ég hef verið stjórnarmaður í lífeyrissjóði þar sem teknar voru afdrifaríkar ákvarðanir. Við reyndum að hafa allan vara á, leituðum upplýsinga og ráðgjafar og það henti á þeim bænum eins og öðrum að teknar voru ákvarðanir sem ekki reyndust skynsamlegar. Ég hef heitið sjálfum mér því að þegar ég tek ákvarðanir sem skuldbinda annað fólk leiti ég af mér allan vafa. Icesave-málið er ekkert venjulegt þingmál. Við erum að tala um skuldbindingar vegna bankahruns sem eru...

Birtist í Fréttablaðinu 10.08.
 ...En það krefst úthalds að gefast ekki upp, loka augunum; segja að við séum búin að fyrirgera öllum rétti okkar og verðum að leggja allt traust á AGS. Staðreyndin er sú að enn höfum við ekki gengist í ríkisábyrgðina þótt sumir hafi verið til þess albúnir að undirgangast hana án þess að gera minnstu tilraun til að kynna sér samninginn! Okkur ber skylda til að tryggja okkur eins vel og hægt er inn í framtíðina. Ef við leikum af okkur þá þurfum við að hafa styrk til að endurmeta stöðuna - svo lengi sem það er hægt....

...Fram hefur komið að sjálfur get ég ekki fellt mig við að veita ríkisábyrgð á Icesave á þeim forsendum sem fyrir liggja. Svo er enn. Hvort hægt er að setja fyrirvara við ríkisábyrgðina er nú til umræðu á Alþingi. Ég tek heilshugar þátt í þeirri umræðu og fagna því að fulltrúar allra stjórnmálaflokka hafa lýst vilja til að koma að þeirri vinnu. Saman eigum við síðan að ræða okkur að niðurstöðu. Inn í þá umræðu þarf að flétta ígrundað mat á því hversu hyggileg þessi fyrirvaraleið yfirleitt er. Að þessu verki á í engu að flana. Framtíðin er í húfi. Allt veltur á vönduðum vinnubrögðum. Ekki ætla ég að gera lítið úr stundarhagsmunum Íslendinga. En fyrst og fremst snýst þetta mál þó um framtíðina...

Birtist í DV 05.08.09.
...En hvers vegna rifja upp hlutskipti Bjarts í Sumarhúsum? Jú, það gerir Jóhann Hauksson, blaðamaður, í grein í DV í síðustu viku. Að vísu er heimilsfang Bjarts ekki lengur Sumarhús heldur Grímshagi en það er heimilisfang undirritaðs. Grein Jóhanns heitir Bjartur í Grímshaga og fjallar um þá menn sem ekki átta sig á sínum vitjunartíma. Og nú sé ekki rétti tíminn að styggja alla góðu vinina okkar í Evrópusambandinu - því þar sé framtíðina að finna. Bjartur í Grímshaga átti sig greinilega ekki á þessu og...En ég tel jafnframt að Íslendingar eigi aðeins að undirgangast þá skilmála gagnvart öðrum ríkjum sem eru réttmætir og sem ætla má að við getum risið undir og staðið við. Annað er ómerkilegt og ekki sæmandi fullvalda þjóð með sjálfsvirðingu...

.... fulltrúi Alþjóðagjaldeyrissjóðsins á Íslandi, sagði í fréttum um helgina að "gjafaþjóðirnar" (donors) hikuðu við að rétta Íslendingum hjálparhönd vegna tregðu okkar að undirgangast Icesave skuldbindingarnar. Smám saman er það að renna upp fyrir "gjafaþjóðunum" að Alþingi mun ekki samþykkja Icesavedrögin án þess að settir verði fyrirvarar við þau. Ella yrðu þau að öllum líkindum felld. Í hverju er svo aðstoð hinna "gjöfulu" vinaþjóða fólgin? Ekki gefa þær okkur peninga svo mikið er víst. Aðstoðin er fólgin í því að lána Íslendingum fjármuni, samkvæmt forskrift AGS, sem nema rúmum 5 milljörðum Bandaríkjadala til að koma upp gjaldeyrisforða. Það er nokkuð vel í lagt fyrir rúmlega 300 þúsund manna þjóð. Ekki síst þegar litið er til þess að hreinn vaxtakostnaður af svo risavöxnum forða ... nemi að minnsta kosti 18 ,7 milljörðum króna árlega! Það þarf að skera talsvert niður á sjúkrahúsum Íslands til að ná þeirri upphæð...

...Nú er komið á daginn hve ótrúlega ósvífnir þeir voru í viðskiptum sín í milli í harðsvíraðri samtryggingu og krossfjárfestingum; hvernig þeir skákuðu milljarðatugum til og frá á taflborði eiginhagsmuna; og hvernig þeir síðan undir það síðasta settu fjármuni í ríkisskuldabréf þegar þeim þótti hætta á að peningarnir væru ekki nægilega tryggir í bönkunum sem þeim - "kjölfestufjárfestunum" - höfðu verið fengnir í hendur af þáverandi stjórnvöldum. Hvers vegna ríkisskuldabréfum? Jú, ríkisskuldabréfin eru þar tryggilegast á ábyrgð okkar, almennings! Um hvað snýst slagurinn um bankaleynd núna? Hann snýst um rétt okkar - þessa sama almennings - til að sjá hvernig farið var með okkur. Þarf að segja meira? Þetta er siðleysi af hæstu gráðu. Ekki er nóg með að búið sé að setja bankana á hausinn heldur...

Birtist í DV 31. 07. 2009
Almennt séð vil ég eins lítið af boðum og bönnum og mögulegt er að komast af með. Ég er nefnilega sammála þeirri grundvallarhugsun sem breski heimsspekingurinn John Stuart Mill  setti fram í riti sínum Frelsinu, sem kom út á Bretlandi upp úr miðri 19. öldinni og hefur síðan verið fólki um heiminn allan góð lesning. Þar á meðal mér. Í Frelsinu segir á þann veg að enginn maður hafi rétt á því að hlutast til um málefni annars einstaklings nema að sýnt sé að sá einstaklingur skaði aðra með breytni sinni. Þetta er vinnureglan þótt útfærslan kunni að taka á sig ýmsar myndir. Þannig má spyrja hvenær maður skaði mann og hvenær ekki: Einstaklingur hefur rétt til að hlutast til um það að annar reyki ekki nærri honum því vitað er óbeinar reykingar eru skaðlegar. En þótt reykingar bitni mest á þeim sem reykir þá er það ekki bara hans prívatmál...

Bjánar leiða blinda hér
elítan bíður rakkann
Meirihlutinn miljónir sér
 og velur orkupakkann.
...
Höf. Pétur Hraunfjörð.

Bandarískir verðir halda uppi eftirliti á íslandi! Í krafti hvaða laga er þetta gert? Hafa íslensk stjórnvöld samþykkt þetta og þá hvenær og hvernig? ... 
Magni

Í franska sjónvarpinu í gær (áður en eldurinn í Notre Dame breiddist út) horfði ég á umræðuþátt þar sem gestir, pólítkusar, voru að bollaleggja um hvað Macron Frakklandsforseti myndi segja í ræðu sinni klukkan 20 um kvöldið (sem síðar var aflýst vegna brunans) og átti að vera svar við mótmælum Gulu vestanna,  ráðstafanir til þess að koma til móts við kröfur þeirra og útkomu "Le Grand Débat". Einn gesta þáttarins sagði að Evrópusambandið væri að neyða Frakka til þess að selja vatnsaflsvirkjarnir einkaaðilum. Þótt þær skiluðu hagnaði ...

Sammála Jóhannesi Gr. hér á síðunni. Það þarf að skoða alla pakkana heildstætt, líka þá sem ókomnir eru, þ.e. fjórða og fimmta pakkann. Sá fjórði er tilbúinn, þar er hert á markaðsvæðingunni og miðstýrðu eftirliti. Með öðrum orðum það þarf að taka afstöðu til allrar vegferðarinnar.
Friðjón

Hve margir þingmenn skyldu lesa tilskipanirnar frá Brussel sem þeim er ætlað að samþykkja? Mér sýnast einu “rökin” af hálfu þeirra sem vilja samþykkja vera þau að þingmenn vilji ekki vera “einangrunarsinnar”, eða “popúlistar”. Ég er sammála þinni nálgun Ögmundur, að spyrja hvert ferðinni sé heitið, hver séu ferðalokin? Og þá hvort við erum sátt við þau? 
Jóhannes Gr. Jónsson

Sæll Ögmundur; ég minnist magnaða pistils þíns um eldvatn og glerperlur fyrir örfoka virkisturn ESB æðstu ríkja í norðri. Er ekki tímabært að birta hann aftur? ... 
Mbkv.
Jón jón jónsson

Sæll Ögmundur. Af hverju ekki að nálgast þetta frá rótum. Af hverju 3. orkupakkinn? Var það til þess að Evrópa, sem er með frjálsan orkumarkað lendi ekki öll undir orku Pútíns? Er þetta fyrir neytendur þar? Guðlaugur Þór lofar að þetta breyti engu fyrir Ísland og enginn sæstrengur verði lagður. Ok segjumst vera ...
Þórður

Þakka þér fyrir Ögmundur að taka þátt í umræðum um Orkupakkan. Ég bjó í Danmörku frá 2002-2015 og varð ískyggilega vör við að á EU svæðinu yrði að vera sambærilegt verð. Upp úr 2007 fór raforkuverð að hækka ískyggilega og rétt áður en ég kom heim aftur var komin 73% skattur ofan á orkunotkun. Mér persónulega finnst ekki koma nógu skýrt fram, hvað skeður ef sæstrengur er samþykktur ...
Sigríður Ragnarsdóttir

Ég er algerlega sammála þér í morgun á Bylgjunni að nú er þörf á yfirvegaðri og ábyrgri umræðu um orkumálin og að láta ekki svívirðingatal manna á borð við Þorstein Víglundsson, varaformann Viðreisnar, trufla sig. Ég ætla því ekki að fara í hnútukast við hann enda dæma orð hans sig sjálf.
Jóhannes Gr. Jónsson

Sæll Ögmundur, þakka þér fyrir skeleggan málflutning um þann vara sem verður að hafa á varðandi orkupakka 3 - algerlega nauðsynlegt að aðvara almenning. Vonandi verður hafin undirskriftarsöfnun á netinu á vegum þíns hóps sem fyrst.
Kær kveðja,
Nína Margrét