Samfélagsmál 2006

Í gær fjallaði ég hér á síðunni um verðlaunaveitingar Halldórs Ásgrímssonar til fyrirtækja sem veita fátæku fólki styrki og sýna þannig miskunnsemi. Umfjöllunin hefur fengið sterk viðbrögð frá fólki sem heyrt hafði í útvarpi eða lesið í blöðum um þakkarskjölin sem forsætisráðherra afhenti og fengið sömu tilfinningu fyrir framgöngu ráðherrans og ég. Einn lesandi sendi mér úrklippu úr Mogga þar sem skilja mátti að það væri Halldór sem væri að veita viðurkenningu fyrir góðgerðastarf fyrirtækja en ekki Fjölskylduhjálpin, sbr. eftirfarandi...

Halldór Ásgrímsson, forsætisráðherra, og formaður Framsóknarflokksins, kom fram í fréttum í vikunni í tilefni þess að Fjölskylduhjálpin hafði fengið hann til að afhenda 50 fyrirtækjum sérstakt viðurkenningarskjal fyrir að aðstoða fátækt fólk með peninga- og matargjöfum. Þessi athöfn fór fram í Ráðherrabústaðnum í Reykjavík. Forsætisráðherra lýsti mikilli ánægju yfir þessari athöfn. Halldór Ásgrímsson sagði að í þjóðfélaginu færi skilningur nú vaxandi á því, á meðal ríka fólksins, að því beri að veita hinum snauðu ölmusu! Svona eins og í Ameríku þar sem góðu auðjöfrarnir  gefa fátæklingunum af örlæti sínu. Fjölskylduhjálpin úthlutar matvælum, fatnaði, ungbarnavörum o.fl. til þurfandi fólks, einstæðra mæðra, forsjárlausra feðra, öryrkja, eldri borgara og efnalítilla fjölskyldna. Þetta er vissulega gott framtak. En hvað með þá sem búa til fátæktina? Þar vísa ég í...

...Nokkrir aðilar höfðu verið fengnir til að bregðast við skýrslu Rauða krossins. Þeir nálguðust viðfangsefnið frá mismunandi sjónarhólum en rauður þráður í máli þeirra var fátæktin, mismununin og einagrunin. Enn eitt. Kristján Sturluson, framkvæmdastjóri Rauða krossins, sagði einkennandi að fátækt fólk sem ætti í mestum erfiðelikum "byggi við veik félagsleg tengsl". Það væri með öðrum orðum eitt á báti. Þetta staðfestu flestir fyrirlesara. Bragi Guðbrandsson, forstjóri Barnaverndarstofu, reið á vaðið með frábæru erindi, sem bar heitið, Sá veit gjörst hvar skórinn kreppir sem hefur hann á fæti...Bragi sagði það vera umhugsunarefni, að hér værum við með niðurstöður úr könnun mjög sambærilegar niðurstöðum fyrir rúmum áratug og ekkert hefði breyst. Þetta vekti siðferðilegar spurningar: Lítur þjóðfélagið á fátækt sem hlutskipti þessara hópa, "örlög sem ekki verði umflúin og því engin ástæða til að bregðast við?" ...Sigursteinn Másson, formaður Öryrkjabandalags Íslands, rak lestina...Hann kvað það vera daglegt brauð að hann hitti öryrkja sem brotnuðu saman yfir eymd sinni. Hann sagði að við værum að nálgast úrslitastundu: "Rotnandi burðarbitar samfélagsins eru að gefa sig." Hinir fátæku væru að gefast upp á samfélagi sínu. Búast mætti við andfélagslegri hegðun í vaxandi mæli. Þetta yrðu "ekki kurteisleg samskipti" að hætti verkalýðshreyfingar, "sem bæði um lögregluleyfi til að fá að mótmæla"...

Hvað á maður eiginlega að halda eftir að Landspítalinn Háskólasjúkrahús fær lof og prís frá ríkisstjórninni fyrir afburða góða frammistöðu einn daginn en fáeinum dögum síðar er lýst yfir neyðarástandi á sömu stofnun? Enn mátti heyra óminn af hástemmdum yfirlýsingum Sivjar Friðleifsdóttur, heilbrigðisráðherra, þar sem hún lýsti því yfir að spítalinn hefði náð stórkostlegum árangri, átti vart orð til að lýsa hrifningu sinni yfir ráðdeildarsemi forsvarsmanna sjúkrahússins, þegar hún mætti að nýju í fjölmiðlana til að segja þjóðinni að sem betur fer væri til neyðaráætlun fyrir sjúkrahúsið og hafi nú verið gripið til hennar! Reksturinn væri með öðrum orðum kominn í slíkar ógöngur að grípa þyrfti til neyðarúrræða. Ekki ætla ég að gera lítið úr árangri stjórnenda sjúkrahússins í bókhaldskúnstum og hagræðingu við erfiðar aðstæður. Neyðarástandið á Landspítalanum er ...

...Árni Mathiesen, fjármálaráðherra, sagði einnig í fréttum í kvöld að þessi hækkun skipti fyrst og fremst máli í þeim byggðarlögum þar sem bankarnir væru tregir að lána fé til íbúðakaupa, væntanlega vegna þess að veð væru þar ótrygg. Sagði fjármálaráðherra að vart væri á þau byggðarlög leggjandi að meina fólki þar um lánsfjármagn til íbúðakaupa. Undir þetta skal heilshugar tekið. Skyldi þetta vera vísbending um að fjármálaráðherra ætli ekki að láta undan þrýstingi frá bönkum og fjármálafyrirtækjum um að leggja Íbúðalánasjóð niður eða nokkuð sem ekki er betra að gera hann að svokölluðum heildsölubanka, sem fjármálastofnanir geta síðan makað krókinn á? Ef slíkt væri uppi á teningnum væri það endanleg sönnun þess að ríkisstjórnin horfði fyrst til hagsmuna fjármálafyrirtækja og síðan til hagsmuna almennings.
Úrtöluhagfræðingarnir, sem nú streyma fram á sjónvarpsskjáinn, eftir að skýrt var frá hækkun hámarkslána Íbúðalánasjóðs verða að svara því hvort ...

Birtist í Morgunblaðinu 1. apríl 2006
Á Íslandi hefur verið nánast þverpólitísk sátt um stefnu í áfengismálum. Hún hefur gengið út á að hafa hemil á markaðsöflum við sölu og dreifingu á áfengi. Þess vegna er ÁTVR - Áfengis og tóbaksverslun ríkisins til. Annað veifið hafa ungir frjálshyggjumenn, einkum innan Sjálfstæðisflokksins en þó einnig innan annarra flokka, tekið upp baráttu fyrir afnámi ÁTVR. Þegar það hefur ekki tekist, m.a vegna andstöðu innan eigin flokka þessa fólks, hefur verið reynt að stíga smærri skref og koma léttvíni og bjór inn í almennar matvöruverslanir. Einnig þetta hefur mætt mikilli andstöðu. Til hvaða bragðs...

Árni Mathiesen fjármálaráðherra tjáði sig á Alþingi í gær um láglaunafólk á hjúkrunarstofnunum. Hann sagði að það væri við þær að sakast að halda fólki á lágu kaupi. Hvaða stofnanir skyldi Árni fjármálaráðherra vera að tala um? Jú, hann er að tala um Hrafnistu, Sunnuhlíð, Grund, Skógarbæ og aðrar sjálfseignarstofnanir sem sinna sjúkum og öldruðum. Þær borgi lægst launaða fólki smánarleg laun, væntanlega af forpokuðum nánasarskap og nirfilshætti. En hvaðan skyldu þessar stofnanir fá sitt rekstrarfé? Það fá þær frá hinu opinbera. Hver skyldi nú vera fjárgæslustjóri hins opinbera og jafnframt sá sem féð skammtar? Það er fjármálaráðherra landsins, Árni nokkur Mathiesen.
Skyldu umræddar stofnanir ekki hugsa fjármálaráðherranum þegjandi þörfina? Þær eru að reyna að gera sitt besta en eru málaðar sem skratti á vegg og það af sjálfum skömmtunarstjóranum, Árna Mathiesen, sem telur sig vera lausan allra mála. Hann telur sig greinilega hafa allt sitt á hreinu, það skipti engu hvað hann segi, kjósendur Sjálfstæðisflokksins komi alltaf til með að skila honum inná þing.

Árni Guðmundsson, æskulýðs- og tómstundafulltrúi og formaður Starfsmannafélags Hafnarfjarðar, hefur enn eina ferðina skrifað ríkissaksóknara bréf  til að vekja athygli á áfengisauglýsingum en þær eru sem kunnugt er bannaðar lögum samkvæmt...Ég virði sjónarmið þeirra sem vilja breyta lögunum og heimila auglýsingar. Ég er einfaldlega ósammála þeim. Hina virði ég ekki sem hafa lögin að engu...

Erindi sem David Hall, prófessor við háskólann í Greenwich i Englandi, flutti hér á landi í nóvember sl. um reynslu af einkavæðingu á vatni hefur nú verið gefið út í bæklingi undir heitinu, Vatnsveitur í opinberri eigu og einkaeigu - hver er munurinn? David Hall býr yfir mjög yfirgripsmikilli þekkingu á málefninu en hann veitir forstöðu rannsóknardeild við háskólann sem kölluð er Public Services International Research Unit. Sú stofnun sérhæfir sig í rannsóknum á ýmsum þáttum almannaþjónustunnar. Sérsvið Davids er vatnið og reyndar rafmagnið einnig. Þá hefur hann rannsakað ýmislegt sem lýtur að heilbrigðiskerfinu, sorpeyðingu og öðrum grunnþáttum almannaþjónustunnar. Það er óhætt að mæla mjög eindregið með þessum bæklingi og fyrir alla þá sem láta sig vatnsveitur og rekstrarform þeirra varða, hlýtur þessi bæklingur að vera skyldulesning. David Hall kom hingað til lands á vegum BSRB og er hægt að nálgast bæklingin samkvæmt upplýsingum, sem er að finna...

Eitt helsta áhugamál ríkisstjórnarinnar er sem kunnugt er að einkavæða raforkukerfi landsmanna. Liður í þeirri viðleitni er stjórnarfrumvarp sem nú liggur fyrir Alþingi um að gera Rafmagnsveitur ríkisins að hlutafélagi. Áður hafa ráðherrar lýst þeim ásetningi sínum að selja fyrirtæki í raforkugeiranum...Nú hefur matsfyrirtækið Fitch, sem nýlega kom við sögu í íslenskri efnahagsmálaumræðu, sent frá sér skýrslu þar sem fram kemur að markaðsvæddur raforkugeiri sé óáreiðanlegri og lakari en raforkukerfi á vegum samfélagsins. Þetta kemur fram í frétt á fréttavef BSRB en að öllum ólöstuðum hafa þau samtök fingurinn betur á púlsinum þegar almannaþjónustan er annars vegar en flestir ef ekki allir aðilar hér á landi. Sjá...

Nú eignast elítan bankana senn
enda kaldrifjaðir kaupsýlumenn
áfallið munið
þjóðarhrunið
öll alþýðan hérna man þetta enn.

Aumur gerist Andrés minn
allir heim rata
Verður því þarna um sinn
þingmaður pírata?
...
Höf. Pétur Hraunfjörð.

Svarið núna set á blað,
sannan vanda leysum.
Þjóðareignin þýðir að,
þjófum skorðu reisum.

Þjóðarklafa þekkið smið,
þing til grafar tryggja.
Kvótahafar keppast við,
kreppugjafir þiggja.
Kári

Grímulaust í gegnum árin
gróðans ennþá njóta
í samfélaginu blæða sárin
undan sjálfseignarkvóta.

Bankasölu nú Bjarni þráir
Þó bæti lítið okkar hag
Engeyingarnir hér eru fáir
en græðgi þeirra fag.
...

Höf. Pétur Hraunfjörð.

Sá ég þjófa, bankabófa,
braskið prófa, leita hófa.
Því, því, því, því.
Aftur spilling enn á ný.
Kári

Eftir níu mánuði megum við kjósa
framfærsluna múgurinn sér óljósa
saman þá stöndum
valið þar vöndum
ég frjálshyggjunni alls ekki hrósa.
Höf. Pétur Hraunfjörð.

... Ég las grein þína um kjarnorkuvopnin og fór á slóðina sem þú gafst inn á ræðu þína í þinginu um NATÓ og “öryggisstefnu” Íslands. Mikið vildi ég að þó ekki væri nema ein rödd á Alþingi sem talaði eins og þú gerðir en það er ENGINN þingmaður sem það gerir. Er að undra að fólk missi trúna á þinginu og þeim sem þar sitja í umboði vinstri stefnu! Ef gagnrýni er hreyft á NATÓ þá er það lágvært hvísl til að sýnast!
Runólfur

Kosningarnar koma hér,
kanntu fléttu snúna?
Bankasýslan býður þér,
að byrja ránið núna.
Kári

Kosningaárið er komið með stæl
kysumst föðmumst verum indæl
staðreyndin er
að Íhaldið fer
auðvitað verðum ánægð og sæl

Líklega er kreppan kominn á ról
keimlík um heimsins byggðu ból
þá sér hver raftur
gjaldþrotin aftur
og endist víst framyfir næstu jól.
...
Höf. Pétur Hraunfjörð.

Meðvirkni er mikið böl,
magnast hún á þingi.
Ef þar skamma áttu dvöl,
alltaf ferð í hringi.
...
Kári

Talskona Pírata, Þórhildur Sunna Ævarsdóttir, sagði í útvarpsfréttum að vonandi yrði komandi þing gott og að menn færu ekki sð karpa um smámál og tók síðan andköf til að frábiðja “málþóf” og mátti skilja að þar vísaði hún í málflutning Miðflokksins um orkupakkann.
Mér þótt sá málflutningur góður en hinn slakur, svo ekki sé meira sagt, frá hendi Pírata, Samfylkingar og Viðreisnar. Flokkur fólksins var í lagi framan af en lyppaðist síðan niður. Stjórnarflokkana...
Jóhannes Gr. Jónsson