STYRMIR OG EGILL

Fagna ber þeirri umræðu sem hefur verið að glæðast að undanförnu um hvert stefni í íslensku þjóðfélagi – og þá einnig hvert við viljum stefna með samfélag  okkar. Skrif hér á síðunni um "þotuliðið" í bönkunum, yfirgang þess og tilætlunarsemi, urðu mörgum tilefni til skrifa og umræðna. Sigurður Einarsson, forsvarsmaður KB banka vissi strax hvað klukkan sló og skildi réttilega að hér voru á ferðinni ábendingar, sem ættu erindi í umræðu samtímans.
Sigurður vildi greinilega taka á málinu á dýptina, nokkuð sem vart verður sagt um umfjöllun Egils Helgasonar í Silfri Egils á Stöð 2 í dag.

Egill tekur þann kost að halda sig á grunnslóð, ef svo má að orði komast,  þegar hann fjallar um "jafnaðarsamfélagið" í upphafi þáttar síns í dag. Egill fór víða um Reykjavíkurborg í leit að táknrænni myndskreytingu með texta sínum. Birtist hann til dæmis fyrir framan barnaskóla og býsnaðist yfir því að gáfuð börn og "heimsk" skyldu þurfa að eiga samleið þar innan dyra.
Sá sem þetta skrifar fékk eftirfarandi trakteringu: "Ögmundur Jónasson vill líka jafna að ofan. Hann telur best að bankarnir fari úr landi með gróða sinn. Honum líst betur á að allir séu jafn blankir en að sumir séu ríkir. Verst að þetta hefur verið reynt áður og gafst ekki sérlega vel. Hugmynd kommúnista um jöfnuð var að enginn mætti eiga neitt, allt skyldi vera ríkiseign. Stundum eru Vinstri grænir ekki komnir sérlega langt frá upprunanum."
Sannast sagna finnst mér að Egill mætti vera ögn örlátari á vitsmuni sína en hann stundum er í þætti sínum. Ég tala nú ekki um þegar í hlut á maður, sem telur sig þess umkominn að tala niður til fólks sem hann dæmir úr leik sökum "heimsku".
Það er vandasamt verk að stýra þjóðfélagsumræðunni, leggja út af orðum manna og setja þau í samhengi sem er gefandi fyrir framhald umræðunnar.
Kannski Egill Helgason ætti að temja sér að lesa meginmálið betur, til dæmis hjá mönnum á borð við Noam Chomsky, sem mig rámar í að hann hafi einhverju sinni slegið um sig með. Hann gæti þá lært sitthvað um fjölmiðla, talsmenn og valdsmenn.

 Ef Egill var göslandi í yfirborðinu má segja að Styrmir Gunnarsson, ritstjóri Morgunblaðsins, hafi haldið sig á djúpsævi í Kastljósi Sjónvarpsins í kvöld. Í prýðilegu bréfi sem barst til síðunnar eftir Kastljósþáttinn frá Ólínu, vekur hún athygli á því hve umhugað Styrmi virðist vera að setja á dagskrá umræðu um þá andhverfu jafnaðarsamfélagsins sem er að birtast okkur hér á landi þessi misserin í formi vaxandi misréttis, fákeppni og einokunar. Ólína hvetur til þess að við hendum þennan bolta á lofti og bætum heldur í, tökum einnig til umfjöllunar enn einn fylgifisk misréttissamfélagsins, kúgunina. Ólína segir í þessu bréfi m.a.um Kastljósviðtalið við Styrmi:
"Hann er að tala um þá sem hafa farið með völdin síðustu fimmtán ár. Hann er með sínu lagi að draga upp mynd af samfélagsbreytingunum sem hér hafa orðið og byggjast á afnámi hafta, einavæðingu og byltingu í skattkerfi landsins þeim í hag sem mega, eiga og erfa. Þessi mannanna verk, breytingarnar á skattkerfi fyrirtækjanna, setning laganna um einkahlutafélög, breytingar á skattlagningu tekna sem vaxtaorkur, verð- og hlutabréf skila eigendum sínum og sala á eignum ríkisins langt undir markaðsvirði, allt þetta hefur fætt af sér einokun og valdasamþjöppun. Í skálaræðum tala stjórnmálamenn um að aðgerðirnar sem hér er rætt um hafi verið almennar og gripið til þeirra til að tryggja almannahag. Landstjórnin síðustu fimmtán ár hefur skilað okkur samfélagi sem einkennist af einokun, valdasamþjöppun og seljendum vöru og þjónustu sem okra á neytendum án þess að stjórnvöld hafi beitt valdi sínu til að koma í veg fyrir þessar afleiðingar. "
Og enn segir: "Ég bíð eftir að ritstjórinn fjalli beint um eina afleiðingu þeirra mannanna verka sem nú er að grafa um sig í íslensku samfélagi, kúgunina...í orðum ritstjórans felst að mínu áliti hvatning til að taka til umræðu aðgerðir og afleiðingar sem hugsanlega eru að skapa hér samfélag sem engin okkar hefur kosið sér – ekki einu sinni þeir sem af takmarkaðri útsýn misstu úr böndunum það sem þeir töldu sig vera að gera réttast. Viðtalið við ritstjórann kallar á upplýsta, fordómalausa umræðu um framtíðina.."
Undir þessi orð vil ég taka.