ATLAGA AÐ EINKAREKSTRI?

Samhliða niðurskurði í heilbrigðisþjónustunni berast fréttir af því að einkaframtakið ætli að hefja sig til flugs með einkasjúkrahúsum í gríðarlegu umfangi. Í nýjasta tilvikinu eru fyrirheit um 600 - 1000 störf og innflutning á þúsundum sjúklinga. Þetta er í ætt við þróun víða erlendis, t.d. í Taílandi í seinni tíð þar sem gert er út á fjölþjóðlegan markað efnafólks og einstaklinga sem njóta einkatrygginga. Í Evrópu hugsa fjárfestar einnig gott til glóðarinnar því þar sjá menn fram á að "markaðir" kunni að opnast með tilskipunum ESB um verslun á heilbrigðisþjónustu yfir landamæri. Í þessu tilviki er það hið opinbera sem ætlast er til að borgi brúsann.

Menn hljóta að velta fyrir sér afleiðingunum af þessari þróun. Hér á landi höfum við "kokteil" almannaþjónustu og einkareksturs sem fjármagnaður er úr Almannatryggingum, það er að segja með skattfé okkar. Um þessa blöndu hefur verið bærileg sátt þótt margir hafi af því áhyggjur að landamærin hafi færst of langt út á markaðstorgið.
 
Þar hafa þó gilt nokkuð ljósar reglur. Þannig hefur sú regla verið við lýði að læknar eru annað hvort á samningi við ríkið eða ekki. Landamærin á milli hreinræktaðs einkareksturs og "einka"reksturs sem fjármagnaður er af hinu opinbera hafa verið skýr. En hversu skýr verða þau í framtíðinni? Fjárfestar í nýjum sjúkrahúsum tala um að flytja inn sérfræðinga til landsins og jafnframt nýta starfskrafta sjálfstætt starfandi sérfræðinga hér á landi.

Sú spurning sem vaknar er þá þessi: Munu íslenskir sjúklingar leita inn á hina nýju einkaspítala og krefjast hlutdeildar hins opinbera í kostnaði? Liggur þetta í hugmyndinni? Munu sjálfstætt starfandi læknar vilja fá hið besta af báðum heimum, starfa á einkaspítala en jafnframt fá greiðslur frá hinu opinbera í gegnum Sjúkratryggingar? Hér gilda ekki eingöngu yfirlýsingar um ásetning manna því við verðum í alvöru að velta því fyrir okkur hvaða þrýstingur verður uppi þegar nýr einkarekinn veruleiki lítur dagsins ljós.
 
Mikilvægt er að taka þessa umræðu strax. Um er að ræða hagsmuni sjúklinga, starfsfólks, skattgreiðenda, almannaþjónustunnar - og sjálfstætt starfandi sérfræðinga. Sú staða gæti nefnilega skapast á aðhalds- og niðurskurðartímum, að til varnar almannaþjónustunni yrði nauðsynlegt að draga úr framlagi hins opinbera til einstaklinga sem í dag starfa sjálfstætt og þar með raska þeirri blöndu sem við búum við. Þannig gætu áform um stóraukinn einkarekstur snúist upp í andhverfu sína - atlögu að sjálfstætt starfandi sérfræðingum sem hingað til hefur verið sátt um.
sjá umfjöllun: http://eyjan.is/blog/2009/09/27/ogmundur-vill-raeda-ahrif-og-afleidingar-nyju-einkaspitalanna-verdur-rikid-krafid-um-greidslur/