EKKI SAMKOMULAG UM REYKJAVÍKURFLUGVÖLL!
Birtist í Morgunblaðinu 4.11.13.
Hanna Birna Kirstjánsdóttir, innanríkisráðherra, hefur sagt að nýundirritað samkomulag um Reykjavíkurflugvöll byggist á fyrra samkomulagi þar um, en nú hafi hins vegar öryggi verið tryggt í innanlandsfluginu og sé nýfrágengið samkomulag „gott dæmi um árangur sem hægt er að ná með samtali og samstarfi ólíkra aðila".
Samtal og samstarf?
Þetta er ofsagt, því komið er í ljós að talsvert hafi skort á að allir þessir „ólíku aðilar" hafi talað saman. Í samkomulagi sem ég undirritaði sem þáverandi innanríkisráðherra 19. apríl sl. ásamt borgarstjóra, segir m.a.: „Að undirbúnar verði endurbætur á aðstöðu fyrir farþega, þjónustuaðila og rekstraraðila flugvallarins. Unnið verði eftir samkomulagi við Isavia ohf. um að félagið taki yfir rekstur og eignarhald á núverandi flugstöð Flugfélags Íslands. Að gerð verði viðskiptaáætlun fyrir nýja flugstöð sem miðar að sjálfbærni hennar."
Síðar segir í samkomulaginu: „Fjögurra manna starfshópur verði skipaður af innanríkisráðherra og borgarstjóra til þess að vinna að ofangreindum markmiðum."
Í þennan starfshóp voru skipaðir tveir fulltrúar Reykjavíkurborgar, einn frá Isavia og einn frá Innanríkisráðuneytinu. Um verkefni hópsins segir nánar í samkomulaginu: „Starfshópnum er ætlað að fylgja eftir þeim ákvörðunum sem þegar hafa verið teknar samkvæmt samkomulagi þessu og að ganga frá útfærðum tillögum varðandi þau atriði sem eru ófrágengin."
Eftir því sem ég kemst næst skilaði starfshópurinn áfangaskýrslu í sumar en síðan ekki söguna meir.
Engin flugstöð - enginn samningur
Í mínum huga var alveg kýrskýrt að ekki kæmi til greina að ganga frá landsölu og loka norð-austur/suð-vestur-brautinni nema að starfshópurinn hefði sannfærst um að það væru fjárhagslegar forsendur fyrir því að reisa nýja flugstöð og að hún ætti að vera í eigu og á forræði Isavia. Nú er Isavia horfið frá borði og forsendurnar enn ófrágengnar. Þar með er samningurinn frá því í apríl gerður óvirkur. Vil ég minna á að 30. maí sl. skrifaði ég grein í Morgunblaðið undir fyrirsögninni: Enginn flugvöllur - ekkert samkomulag, en þar er þessi afstaða áréttuð.
Óvissa um framtíð flugvallar
Sl. miðvikudag birtist pistill á vefritinu visir.is undir fyrirsögninni: „Óvissa um Reykjavíkurflugvöll hamlar uppbyggingu þjónustu."
Í pistlinum er bent á að móðurfélag Flugfélags Íslands, Icelandair Group, hafi verið aðili að nýfrágengnu samkomulagi ríkis og borgar um framtíð Reykjavíkurflugvallar en fulltrúar annarra félaga hafi þar engan fulltrúa haft.
Orðrétt segir: „Björgólfur Jóhannsson forstjóri Icelandair Group sagði eftir undirritun samkomulagsins sem tryggir veru Reykjavíkurflugvallar í Vatnsmýri til ársins 2022, að félagið hefði ákveðinn rétt á flugvallarsvæðinu vegna langrar veru sinnar þar. Félagið myndi sækjast eftir að fá að bæta aðstöðu sína á flugvellinum."
Síðan er vitnað í Ragnheiði Elínu Árnadóttur, ráðherra ferðamála, sem greinilega hefur áhyggjur af því að jafnræðis sé ekki gætt gagnvart rekstraraðilum með aðkomu Icelandair Group og nefnir í því sambandi flugfélagið Erni sérstaklega. Við svo búið spyr pistlahöfundur ráðherrann hvort ekki væri þá rétt „að Ísavia sem rekur flugvöllinn byggði þá aðstöðu og tryggði öllum jafnan aðgang?" Þessu svarar ráðherra ferðamála á eftirfarandi hátt: „Jú, en þeim til vorkunnar þá er kannski ekki skynsamlegt að fara í gríðarlega kostnaðarsamar fjárfestingar þegar óvissan um staðsetninguna er eins og hún er í dag."
Málið í fullkomnu uppnámi
Ég ítreka að forsenda samkomulagsins frá 19. apríl var rekstraráætlun, sem ekki byggðist á þeirri óvissu sem hér er vísað til. Það er rétt hjá ferðamálaráðherra að óvissa fylgir því að byggja flugstöð sem hugsanlega ætti ekki lengri líftíma en sex ár. Önnur forsenda samkomulagsins frá 19. apríl var sú að flugreksturinn og aðstaða væri á vegum Isavia en ekki einstakra rekstraraðila. Í þriðja lagi var um það samkomulag að fjármunir sem fengjust fyrir landakaup rynnu til Isavia til uppbyggingar aðstöðu á flugvellinum.
Ef þessar forsendur eru virtar að vettugi er tómt mál að vísa í fyrra samkomulag. Það hefur þá einfaldlega verið að engu gert. Ég fæ því ekki betur séð en málið sé í fullkomnu uppnámi.
Gegn vilja yfirgnæfandi meirihluta
Það er hins vegar ljóst að eftir að undirskriftir rúmlega 70 þúsunda manns höfðu verið afhentar borgaryfirvöldum og skoðanakannanir höfðu sýnt yfirgnæfandi meirihluta hliðhollan flugvellinum þar sem hann er nú, er úr vöndu að ráða fyrir þau sem eru staðráðin í að koma vellinum burt.