Í LEIKRITI EFTIR IBSEN?

Á morgun verður birt skýrsla Rannsóknarnefndar Alþingis. Lögreglan segist verða í viðbragðsstöðu, biskup þjóðkirkjunnar hefur sent prestum og djáknum bréf þar sem hann hvetur til þess að söfnuðir kaupi eintak af skýrslunni og láti liggja frammi í safnaðarheimilum. Þar geti fólk síðan beðist fyrir. Fjölmiðlarnir segjast hafa verið að undirbúa sig vikum saman, fréttamenn eru hvattir til að verða vel sofnir, leikarar munu stíga á svið í maraþon lestri þar sem hvert orð skýrslunnar verður lesið á fimm sólarhringum.  Á Alþingi streyma út upplýsingar um  tímasetningar, hvenær  - uppá sekúndubrot  - skýrslan verði birt, hvenær vefurinn opnaður og hvenær plöggin verði komin á borð þingmanna.  Þeir segjast sumir hverjir hafa af því þungar áhyggjur að fá ekki nægilegan tíma til lesturs áður en þeir stíga í ræðustól um skýrslu allra tíma.
Er þetta leikrit eftir Ibsen?
Nei, þetta er Ísland í dag.
Kannski er þetta ekkert skrýtið. Rannsóknarrétturinn hefur ítrekað komið fram til að skýra frá því að hann hafi í allan vetur grátið sig í svefn yfir þeirri óhamingju sem skýrslan  boðar. Skýrir þetta kannski spenninginn? Svona einsog þegar fólk safnaðist saman til að fylgjast með því þegar fólk var hálshoggið eða brennt á báli? Hópmúgsefjun. Hverju er verið að fullnægja? Réttlætinu? Er þjóðin kannski að ná sér í syndaaflausn?
En er málið ekki miklu einfaldara? Það vita allir að  samfélagið brást. Það þarf að laga brotalamirnar. Þetta er verkefni. Skýrslan á að hjálpa okkur til þess, þeir sem misbeittu valdi sínu þurfa að sjálfsögðu að svara fyrir það. Um það fjallar þessi skýrsla, og er að mínu mati þörf á yfirvegun, ekki miðstýrðri múgsefjun einsog lagt er upp með.
Á öðrum vettvangi er síðan verið að kortleggja hverjir það voru sem stálu Íslandi og í kjölfarið sjá til þess að ránsfengnum verði skilað. Til þeirra verka fengum við Evu Joly okkur til halds og trausts. Því verki verður að ljúka. Lög og réttur eiga að gilda um milljarðabófa - ekki bara smákrimmana.
Almeningur er búinn að fá upp í kok á réttarkerfi sem byggir á öfugsnúningi. Það þarf ekki annað en að opna fólki sýn inn í kerfið þá er það knúið til að bæta sig.  Í skjóli leyndar þrífst spillingin. Það á við núna ekkert síður en í gær. Það á við í stjórnmálum, það á við í fjármálakerfinu, það á við alls staðar. Þess vegna er krafa dagsins: Allt upp á borð, allt skal vera lýðræðislegt og opið, ekki bara varðandi gærdaginn. Heldur núna.