SALAN Á GRÍMSSTÖÐUM: VITNISBURÐUR UM VESALDÓM STJÓRNVALDA

Í dag var okkur sagt í fréttum að Grímsstaðir á Fjöllum, sá hluti jarðarinnar sem er í einakeign, hefði verið seldur breskum auðkýfingi. Ekki fylgdi söluverðið sögunni. Ég vona hins vegar að eigendur hafi fengið sanngjarnt verð.

Samkvæmt mínum heimildum hefðu þeir - alla vega sumir þeirra -  helst viljað að ríkið hefði keypt hlut þeirra. Það vildu líka um 150 einstaklingar, allsstaðar að úr þjóðfélaginu, úr öllu hinu pólitíska litrófi, öllum aldurshópum -  sem haustið 2012 skrifuðu undir áskorun um að ríkið festi kaup á jörðinni þannig að þjóðin eignaðist hana að fullu, en þessi landmikla jörð liggur í þjóðlendujaðrinum norður af tveimur jörðum sem eru þegar í ríkiseign, Víðidal og Möðrudal. Ríkið á um fjórðung af Grímsstöðum á Fjöllum og hefði verið rökrétt að styrkja með kaupunum almannaréttinn í kraga sem umlyki öræfi Íslands.  

Eins og  eflaust flestir muna sluppum við með skrekkinn eftir viðureignina við kínverskan auðkýfing sem ætlaði sér að komast yfir þetta sama landsvæði.

Það þekkja þeir sem beittu sér í þeirri viðureign að ekki var við auðkýfinginn einan að glíma heldur ekki síður við þá Íslendinga sem reiðubúnir voru til landsölunnar ef græða mætti á henni! Á þessum tíma varð mér oft hugsað til þess hve auðvelt er að missa landið úr greipum okkar. Sú hugsun kemur nú að nýju upp í hugann.  

Á sínum tíma fór allt vel að lokum. En nú er semsagt kominn nýr auðkýfingur til sögunnar. Hann er Breti sem áður segir og því borgari á hinu Evrópska Efnahagssæði, EES. Hann stendur fyrir bragðið betur að vígi en sá kínverski og getur auk þess þakkað eftirmanni mínum í embætti innanríkisráðherra, Hönnu Birnu Kristjánsdóttur, að láta það verða eitt sitt fyrsta verk í embætti að nema úr gildi reglugerð sem ég hafði sett til að reisa girðingar gegn því að eignarhald á landi færi án skilyrða til EES borgara.

Þetta mál er stærra en virðist við fyrstu sýn. Annars vegar tel ég það vera grundvallaratriði að halda eignarhaldi á landi innan landsteinanna, að það verði í eigu aðilja sem búa á Íslandi. Tilteknir eigendur kunna að vera í góðu lagi eins og sagt er. En þeir eru dauðlegir sem kunnugt er og að þeim gengnum tekur markaðurinn við eignum þeirra. Í annan stað þarf að koma í veg fyrir að stór landsvæði safnist á hendur fárra auðmanna. Í þriðja lagi þarf að tryggja eignarhald á náttúrudjásnum Íslands hjá þjóðinni.

Kaup ríkisins á Grímsstöðum á Fjöllum hefði verið til marks um skilning á slíkum sjónarmiðum og virðingarvottur við allt það fólk sem beðið hefur stjórnvöld að taka tillit til slíkra viðhorfa. Í stað þess sitjum við nú uppi með órækan vitnisburð um vesladóm íslenskra stjórnvalda.

Á meðal þess sem ég hef skrifað um þetta efni: https://www.ogmundur.is/is/greinar/rikid-kaupi-grimsstadi-a-fjollum
https://www.ogmundur.is/is/greinar/askorun