TÍMABÆRT AÐ SPYRJA RÍKISSTJÓRNINA UM JAFNRÆÐISKENNINGUNA

Birtist í helgarblaði Morgunblaðsins 04/05.08.18.
Í lögum mun vera ákvæði þess efnis að ef landeigandi vill girða land sitt af þarf nágranninn sem á aðliggjandi land að taka þátt í tilkostnaðinum til helminga. Fyrir fáeinum dögum bárust fréttir af því að peningamaður sem vildi bola fjárvana nágrönnum frá landi sínu, vakti upp þetta  girðingarákvæði. Skömmu síðar var jörð eins blanka bóndans orðin auðmannsins. Auðurinn og valdið voru með öðrum orðum á sömu hendi eins og fyrri daginn.

Einn ríkasti auðkýfingur Bretlands kaupir miklar lendur á Íslandi. Hann er sagður mikill náttúruverndarsinni þótt heima fyrir sé hann þekktur fyrir annað. Fyrir skömmu kom fram í fréttum að hann hafi selt virkjunarrétt í á sem liggur um land hans. Með öðrum orðum, peningarnir hafa forgang þar á bæ umfram náttúruvernd. Og nú fara Bretar að kannast við sinn mann.

Norður af Vík í Mýrdal er svissneskur auðkýfingur að láta þann draum rætast að geta lokað að sér í heiðalandinu sínu og þar með látið sem hann búi á tunglinu. Einfalt mál ef seðlarnir eru nógu margir.

Í Fljótum gefur hver bóndinn á fætur öðrum eftir land sitt í hendur peningamanna sem vilja gera Fljótin að auðmannaparadís með lúxushótelum. Hjá þeim munu engir sjúkraliðar, kennarar eða trésmiðir gista. Til að njóta dýrðarinnar verður þú að vera hluti af hinum dýra heimi.

Og nú heyrum við í einkaþotunum að nýju á Reykjavíkurflugvelli. Déjà vu heitir hún á frönsku, tilfinningin að þú hafir lifað þessa tíma áður.

En eitt hefur reyndar breyst frá því í aðdraganda hrunsins. Fjárfestar eins og þessi mannskapur er kallaður, eru búnir að uppgötva hvílíka auðlind er að finna í eignarhaldinu á íslensku landi, í heimi sem allur er að verða upp á túrismann og þarf auk þess í sívaxandi mæli á hreinu drykkjarvatni að halda að ógleymdri orkunni. Allt þetta, náttúruperlurnar, vatnið og orkuna, fá menn í kaupbæti geti þeir komist yfir land íslenska bóndans.

Og það er þarna sem ríkisstjórnin kemur inn í myndina. Í fyrsta lagi virðist hún ætla að festa í sessi þá ósvinnu að landeigendur geti rukkað okkur fyrir að njóta sköpunarverksins. Þetta er grafalvarlegt mál og má furðu sæta að enginn skuli taka þetta  upp í ríkisstjórn eða á Alþingi.

Í öðru lagi er tímamótayfirlýsingin úr Stjórnarráðinu í vikunni um jafnræðið: Eitt verður yfir alla að ganga, sagði dómsmálaráðherrann, það yrði að virða jafnræði einstaklinganna. Þannig gengi ekki að setja eina reglu fyrir almenning og aðra fyrir auðmenn. Og alls ekki megi gera greinarmun á Íslendingum og útlendingum, slíkt hlyti að flokkast undir rasisma heyrðist sagt í spjallþætti!

Eitt verður yfir alla að ganga, hvað þýðir það? Getur verið að svo sé litið á, að jafnræði sé með blanka bóndanum og ríka manninnum sem komst yfir land þess fyrrnefnda í krafti auðlegðar; að jafnræði sé með náttúruverndarsinnanum í Kópavogi og breskum auðkýfingi sem báðir hafa skoðun á því hvort virkja eigi í Þverá í Vopnafrði?  

Er ekki eitthvað bogið við jafnræðisreglu sem aldrei spyr um vald auðsins? Eða er eitthvað bogið við ríkisstjórn sem túlkar jafnræðið óháð valdi og auðlegð? Hvað segir okkar ágæti dómsmálaráðherra um það? Held reyndar að tímabært sé að spyrja ríkisstjórnina alla.