ÞAÐ ERU AÐ KOMA JÓL

Bjössi föðurbróðir minn, Björn Leví, gaf alltaf fuglunum um vetur. Þarna stóð ég með honum og Siggu minni og dáðist að fuglunum þyrpast inn á svalir til þeirra og éta kornið sitt. Bjössi kenndi mér margt um fegurð fuglanna og fegurð steinanna. Hann átti einstaklega fallegt steinasafn úr íslenskri náttúru og æfði mig fyrir jarðfræðipróf svo ég gæti nú kunnað einhver örlítil skil á grundvallaratriðum tilverunnar.
Ég rifja þetta upp nú af því að það eru að koma jól og það er góð gjöf að gefa fuglunum. Ég rifja þetta líka upp vegna þess að Björn Leví var frændi Ögmundar Jónassonar og Björn Leví föðurbróðir Ögmundar tefldi skák við ömmu mína Guðfríði Lilju. Og enga konu dáði ég jafn heitt og ömmu mína Lilju. Hún var hugrökk, sjálfstæð, grimm, kjaftfor, skemmtileg, frumleg, hlý, gjafmild . Hún var gallagripur en sinn eigin herra, sín eigin frú, karakter.
Björn Leví föðurbróðir Ögmundar sem kom og tefldi við ömmu mína og afa var einn af þeim fyrstu sem töluðu fyrir náttúrulækningum á Íslandi. Hann var gagnrýndur fyrir og talinn halda fram undarlegum sjónarmiðum. Síðari tímar hafa svo auðvitað viðurkennt að hans sjónarmið voru langt á undan sinni samtíð, og það er fyrst nú sem við sjáum hve takmörkuð hún var, sjónin, á fyrri tímum. Ég skrifa þetta nú um Björn Leví og frændfólkið af því að þetta er heimasíða Ögmundar Jónassonar og það eru að koma jól.
En hversu takmörkuð er okkar eigin sjón í dag? Úff, æ, púff, hæ, hrikalega takmörkuð. Mín sem þín sem allra hinna. Við svo takmarkaðan veruleika, hver er þá besti vegvísirinn, gjöfulasti áttavitinn? Í fyrsta lagi heiðarleiki. Og hvað er þá í öðru lagi, þriðja lagi, fjórða lagi? Kannski sannsögli, kannski réttsýni, kannski sanngirni, kannski andans gildi.
Og þá spyr ég: Hverjir halda uppi slíkum gildum í þeirri runu hneyksla, spillingar og fjárplógsstarfsemi sem við  stöndum frammi fyrir í dag? Hvar eru raunsönn gildi undirliggjandi? Við skulum gleyma allri pólitík um stund og bara spyrja um heiðarleika og sannsögli.
Sagði til dæmis Samfylkingin satt og rétt og heiðarlega frá í umræðum um eftirlaunafrumvarpið í dag og í fyrradag? Nei.
Ef Heiðarleik og Sannsögli væru grafin í gröf - sem þau náttúrulega eru fyrir löngu síðan - þá mundu þau snúa sér við og hvæsa. Loddaraskapur og lýðskrum eru hins vegar kát við Austurvöll svona rétt fyrir jól.
Nú er það þannig að ég vil að Sjálfstæðisflokkurinn fari frá og það strax. Ég vil mynda hér félagshyggjustjórn, sem þýðir þá - altént miðað við núverandi pólitískt landslag með þeim flokkum sem fyrir eru  - að Samfylkingu og Vinstri grænum ber siðferðileg skylda til að mynda starfstjórn og boða til kosninga sem allra fyrst. Þetta segi ég ekki vegna þess að mér hugnist Samfylkingin. Ef satt skal segja hef ég aldrei séð jafn mikinn loddaraskap, tækifærismennku, sýndarmennsku og lýðskrum og viðgengst hjá þeim flokki. Þau blekkja eins og ekkert sé. En mér hugnast um margt stefna flokksins á blaði og ég veit fyrir víst að ég á mikla samleið með kjósendum Samfylkingarinnar. Þar fer margt alvöru félagshyggjufólk sem vill breytingar. Ég held þess vegna að það sé hægt að sveigja forystuna á réttari braut.   
Nú er alltaf verið að flækja pólitík. En í raun á hún að snúast um grundvallaratriði sem sérhvert mannsbarn í þessu landi á að geta skilið. Viltu að nokkrir auðjöfrar eigi Ísland eða viltu að gæðum lands og hugar sé dreift sem víðast? Viltu að stjórnmálaflokkar segi satt og rétt frá eða viltu að þeir komist ævinlega upp með að villa um fyrir fólki?
Eitt af því sem ég er stolt af við íslenskt samfélag - og það er margt - er þessi sérkennilega og merkilega blanda einstaklingshyggju og kröfu um jöfnuð. Allir eru jafnir, en um leið eiga einstaklingarnir að fá að blómstra. Þess konar landslag einkenndi okkur lengi vel en undanfarin ár og í alltof langri valdatíð Sjálfstæðisflokksins hefur bara annað einkennið í þessari jöfnu fengið yfirhöndina. Auðvaldsríkið í nafni einstaklingshyggju hefur bókstaflega fengið að valta yfir hina djúpu taug jöfnuðar og sanngirni sem lengi vel sagði sitt. Samfylkingin hefur í orði kveðnu spilað inn á jöfnuðarbreytuna en í verki gert hið gagnstæða.
Fjárlög ríkisins fyrir næsta ár bera þess átakanleg merki. Aðförin að íslenska velferðarsamfélaginu, og hugsjóninni um jöfnuð, jafnrétti og jafnræði, er dramatísk og hún er raunveruleg. Hún er hræðileg, og hún er fyrirlitleg, og hún er núna. Komandi frá flokki sem vogar sér að taka sér orðið „Jafnaðarmannaflokkur" í munn er þetta náttúrulega eins fáránlegt og hægt er að vera. Þetta er ekkert annað en bein svik við kjósendur og það sem fólkið í landinu kaus. Og vel að merkja - ég hef ekki minnst einu orði á spillinguna og ruglið sem viðgengst hér dag eftir dag í málefnum og úrvinnslu bankanna gömlu og fleiru til. Heiðarleiki í pólitík?
Ég byrjaði pistilinn á því að tala um fugla. Og ég ætla að enda þar. Ögmundur frændi minn segir að þetta megi ekki vera of langt. Á endanum þegar að er gáð erum við Íslendingar öll frændur. Við getum öll flett upp Íslendingabók. Og ef eitthvað samfélag ætti að geta staðið saman, hugsað um alla sína þegna, sína íbúa, sem hluta af sinni eigin fjölskyldu, frændsemi, þá er það okkar litla samfélag. Þar liggur vonin okkar megin. Ólíkt Bandaríkjum Norður-Ameríku, Bretlandi og öðrum stærri ríkjum, sem eru rifin niður í kjöl af ójöfnuði, stéttaskiptingu, rasisma og öðrum óhugnaði, þá eigum við eyríkið-örríkið við Norðurhaf enn tækifæri til að vera stærri og meiri í andanum og í samfélagsbyggingu heldur en við flest gerum okkur grein fyrir. Stórkostlegar auðlindir umvefja okkur allt um kring, fiskurinn i sjónum er okkar eiginlega verðtrygging, náttúran heillar fólk um allan heim, og mannauðurinn sem hér býr er takmarkalaus ef við kunnum að gefa því gaum. Það gerum við hins vegar aldrei ef við líðum ósannsögli, óheiðarleika og loddaraskap hjá íslenskum ráðamönnum. Þau verða að fara að læra, þótt fyrr hefði verið, að fólkið í landinu krefst ekki bara áferðarfallegrar ímyndar, það krefst innihalds. Heiðarleiki er lykillinn að upprætingu spillingar, upplýsingar upp á borðið er lykillinn að betri stjórnsýslu, þátttaka allra er lykillinn að alvöru lýðræði.
Og nú er ég búin að skrifa alltof langt mál hér í örpistli á heimasíðu. Það sem ég vildi sagt hafa er einfalt: Gleðileg jól kæru landar nær og fjær, íbúar Íslands af öllum uppruna og fleiri til, ekki síst þið Færeyingar! Megi gæfa og gleði fylgja ykkur öllum á nýju ári. Og megum við í framtíðinni bera happ til að velja heiðarleika sem fyrstu kröfu til allra okkar fulltrúa og stefnu til framtíðar.
Þar sem úthreinsun tekur tíma skulum við gera eitt í millitíðinni og það er þetta: gefa fuglunum, alveg sérstaklega smáfuglunum, og huga að steinunum allt um kring. Steinarnir tala, sagði Þórbergur, og hann kunni sitt og hvað í henni veröld. Gleðileg jól!