HÆTTUR VIÐ AÐ FARA Í HAGFRÆÐI

Það er svolítið sérstakt hvernig Þórólfur Matthíasson, háskólaprófessor í hagfræði við Háskóla Íslands, umgengst sannleikann. í Fréttablaðinu í dag birtist grein eftir Þórólf, sem lesendum blaðsins, er sagt vera svar við skrifum mínum um röksemdafærslu prófessorsins.
Ég ætla ekki að efast um að þessi grein sé meint sem einhvers konar svar þótt hún í raun sé það ekki.
Mér eru gerðar upp skoðanir sem ég alls ekki hef og látið er að því liggja að ég fullyrði sitthvað sem ég alls ekki hef gert. Þannig segir Þórólfur Matthíasson svo dæmi sé tekið: „Fullyrðingar um að kostnaður við lausn IceSave-deilunnar séu 700 milljarðar eru blekkingar." Aldrei hef ég haldið þessu fram. Meira að segja fullyrðingar um lesendabréf á heimasíðu minni eru rangar. Þórólfur nefnir þar nokkur nöfn - þar á meðal Pétur nokkurn, sem hefur verið afkastamikill upp á síðkastið -  og segir: „Svo undarlega vill til að þessir bréfavinir Ögmundar eru allir á sama máli og hann."
Einhvern tímann hafði ég á orði að gaman gæti verið að smella sér í kúrsa í hagfræði við Háskóla Íslands til að sækja inspírasjón. Ég er hættur við.
Ég hef enga sérstaka löngun til að elta ólar við Þórólf Matthíasson. Ég ætla hins vegar að leyfa mér að birta grein hans og síðan gefa slóðirnar á þau skrif sem Þórólfur kveðst vera að svara. Þeir lesendur síðunnar sem hafa áhuga og nennu geta þá dæmt hver fyrir sig.
En byrjum á „bréfavini" mínum, Pétri. Hér eru tvö síðustu bréf hans: https://www.ogmundur.is/is/greinar/icesave
https://www.ogmundur.is/is/greinar/skripostjornmal
Pistill á heimasíðu: https://www.ogmundur.is/is/greinar/nidskrif-i-noregi Grein í Morgunblaðinu: https://www.ogmundur.is/is/greinar/haettum-blekkingum Grein Þórólfs í Fréttablaðinu í dag:

Staðreyndir og blekkingar

Umræðan Þórólfur Matthíasson svarar Ögmundi Jónassyni Þórólfur Matthíasson svarar Ögmundi Jónassyni Ögmundur Jónasson sendir mér tóninn á heimasíðu sinni auk þess að veita málglöðum einstaklingum sem bera nöfn eins og Pétur, Aðalsteinn eða Árni athvarf á þessari sömu síðu. Svo undarlega vill til að þessir bréfavinir Ögmundar eru allir á sama máli og hann. Vera kann að þetta marghenta vefsíðu-orgelspil sé verk margra manna. En hvort sem Ögmundur er margur eða einn í þessum skrifum er eitt víst og það er að þau auka ekki gæði þjóðfélagsumræðunnar á Íslandi. Síðasta pistil sinn kallar Ögmundur Hættum blekkingum! Þann pistil mun hann einnig hafa birt í Morgunblaðinu.

Um fá mál hafa verið jafn skiptar skoðanir hér á landi og um hvernig gengið skuli frá skuldamálum Tryggingarsjóðs innstæðueigenda vegna IceSave-reikninganna í Bretlandi og Hollandi enda eru á málinu margar hliðar. Í augnablikinu virðist sem Ögmundur og meirihluti kjósenda eigi samleið í andstöðu við lausnartilburði ríkisstjórnarinnar. Þetta að eiga samleið með meirihlutanum er líklega ný staða fyrir hann. Og nú bregður svo við að Ögmundur vill ekki að þeir sem skoða málið frá öðrum vinklum en hann sjálfur geri grein fyrir skoðunum sínum og niðurstöðum á erlendum vettvangi. Það hefði nú einhvern tíma þótt saga til næsta bæjar.

Ögmundur, sem var verkalýðsforingi í mörg ár, gagnrýnir aðferð mína við að meta skuldbindingar Íslendinga vegna fyrirliggjandi samnings um greiðslu IceSave-skuldarinnar. Það kemur mér á óvart því aðferðafræðin er nákvæmlega sú sama og beitt er þegar kjarasamningar og samningstilboð þeim tengd eru metin. Upphæðir sem falla til á ólíkum tímum eru færðar á sambærilegt verðlag og greiðslustraumar eru núvirtir. Dæmi: Setjum sem svo að viðsemjendur Ögmundar verkalýðsforingja setji hann í þá pínu að velja milli 10.000 króna eingreiðslu 1. maí eða segjum 12.000 króna eingreiðslu 1. desember. Hvor kosturinn er betri fer eftir verðlagsþróun og ávöxtunarkröfu.

Til að meta það og ákveða hvorn kostinn skuli velja þarf að staðvirða og núvirða! Sé það ekki gert er hætt við því að verkalýðsforinginn samþykki lakara tilboðið og snuði þannig umbjóðendur sína. En þegar kemur að skuldbindingum Tryggingarsjóðs innstæðueigenda er sú aðferðafræði sem góðir verkalýðsforingjar nota í kjarasamningum allt í einu stórhættuleg, að ekki sé sagt þjóðhættuleg að áliti Ögmundar!

Það er stefna Englandsbanka að halda verðbólgu í Bretlandi innan við 3% á ári. Það er samdóma álit hagfræðinga að sú barátta verði bankanum erfið nokkur næstu ár vegna mikils hallareksturs breska ríkisins. Verði verðbólga að meðaltali 2,5% á ári næstu 15 ár mun eitt pund hafa tapað 30% af verðgildi sínu við lok tímabilsins. Séu opinberir reiknivextir 6% er staðgreiðsluvirði 70 pensa sem falla til greiðslu eftir 15 ár rétt innan við 30 pens. Ég vona að það falli ekki undir blekkingar að ljóstra þessu upp. Sé IceSave-skuldbindingin staðvirt og núvirt er verðmæti hennar á bilinu 120 til 180 milljarðar króna, allt eftir því hvaða ávöxtunarkrafa er gerð og hvaða forsendur eru settar fram um verðlagsþróun í Bretlandi og Hollandi.

Fullyrðingar um að kostnaður við lausn IceSave-deilunnar séu 700 milljarðar eru blekkingar. Leiða má líkur að því að núvirtur kostnaður af að fresta því að leysa IceSave-málið sé margfaldur á við þá 120-180 milljarða sem fyrirliggjandi samningur kostar.
Höfundur er prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands.