NÝTUM TÆKIFÆRIN !
Birtist í DV 08.03.10.
Enginn vafi er á því að þjóðaratkvæðagreiðslan um Icesave hefur haft mikil og góð áhrif fyrir málstað Íslands. Strauss Kahn, framkvæmdastjóri AGS sagði í kjölfar kosninganna að engin tengsl væru á milli AGS og Icesave. Um þetta hefur hann áður sagt ósatt. Kannski er þetta að verða satt núna. Kannski er það líka að verða satt að Norðurlöndin afneiti þessum tengslum. Á því hnykkti foresti Íslands í viðtölum í gær að þeim bæri að gera. Allt hefur þetta áhrif.
Hagsmunir fólks eða fjármagns?
Sjálfur hef ég fundið fyrir gríðarlega jákvæðum viðbrögðum við kosningunni innan úr hinni alþjóðlegu verkalýðshreyfingu þar sem ég þekki vel til. Því var fagnað að lýðræðið skyldi virkjað með þeim hætti sem gert var. Ekki að undra að handhöfum alþjóðafjármagnskerfisins var lítið gefið um þessa kosningu eftir að hún var sett inn í samhengið: fjármagn gegn fólki. Það er í raun ekki fráleit uppsetning. Sama fólk og lætur sér fátt um finnast þegar lögbundin kjör öryrkja eru skert ætlar upp af hjörunum ef hætta er á að maður tapi einhverjum krónum sem hann á í bankabók. Auðvitað viljum við öll að sparnaður á bankabók verði tryggður. En ekki hvað sem það kostar. Ekki á kostnað öryrkjans eða krabbameinsdeildar Landspítalans.
Nú er það svo, að aldrei hefur leikið minnsti vafi á því að Íslendingar hafi ætlað að standa við skuldbindingar sínar í Icesave málinu. Spurningin hefur snúist um það eitt hverjar þessar skuldbindingar væru og sem kunnugt er hafa Bretar og Hollendingar neitað okkur um óháðan aðila til að gera út um það mál. Ekki nóg með það, heldur hafa þeir ætlast til að við borguðum þeim peninga sem þeir lögðu út með vöxtum svo miklum, að þeir ætluðu sér að græða á „viðskiptunum" og láta okkur að auki borga allan lögfræðikostnað sinn! Þessu vildu Íslendingar fá tækifæri til að mótmæla í almennri atkvæðagreiðslu. Og gera það svo hátt að heyrðist vel út fyrir landsteinana. Um það snerist þjóðaratkvæðagreiðslan um Icesave á laugardag: Að mótmæla ofríki og skapa talsmönnum Íslands tækifæri til að tala okkar máli.
Tilefni til að útskýra okkar málstað
Allt þetta ferli hefur kallað á mikla umræðu sem gefið hefur tilefni til að koma málstað okkar á framfæri erlendis. Það er grundvallaratriði og skiptir miklu máli þegar við nú stígum næstu skref inn í framtíðina: Að við séum rétt og vel kynnt á erlendri grundu. Nú Þegar sést í fjölmiðlum að bresk og hollensk stjórnvöld tala af meiri hógværð og virðingu til Íslendinga. Hvers vegna? Ástæðan er sú að talað er öðru vísi við þann sem rís á fætur en hinn sem er krjúpandi.
Hið ánægjulega við glæsilega niðurstöðu þjóðaratkvæðagreiðslunnar er að með henni sýna Íslendingar vilja til að þjappa sér saman og sýna samstöðu. Þverpólitísk aðkoma að málinu var tvímælalaust til þess fallin að styrkja samningsstöðu okkar. Nú mega menn ekki glata niður þessum ávinningi, ekki lyppast niður með því að sundra kröftunum, festast í eðju gömlu flokkahjólfaranna. Málefnalegar deilur eru af hinu góða. Þjóðfélag sem kann að vinna sig út úr málefnalegum ágreiningi á lýðræðislegan hátt styrkir sig. Að sama skapi veikir það samfélag sig, sem sekkur ofan í hjólför gamalla flokkastjórnmála í deilumálum sem eiga að vera yfir slíkt hafin. Þetta má ekki henda í Icesave.
Í Silfri Egils í RÚV í gær örlaði fyrir þessu. Vonandi er það ekki til marks um það sem koma skal. Þeir stjórnmálamenn sem ekki orka að rísa upp yfir sjálfa sig og þrönga eiginhagsmuni stjórnmálanna í svo stóru máli sem Icesave er, á hreinlega að flauta út af vellinum. Það verður held ég líka gert þegar kemur að skuldadögum í kosningum.
Vonandi er langt í næstu kosningar. Við þurfum ekki á þeim að halda. Enn síður höfum við efni á stjórnarkreppu. Við þurfum að sameinast um lyktir Icesave málsins og í þeim málum þar sem hagsmunir og hugsjónir okkar allra fara saman. Um annað skulum við takast á. Nú hafa skapast ný tækifæri í Icesave deilunni. Þau ber okkur að nýta. Saman. Sú skylda hvílir á okkur öllum að gera það.