Fara í efni

RÁÐSTÖFUN FJÁRMUNA ER PÓLITÍSK

Skömmu eftir að jarðskjálftinn mikli í Suðaustur-Asíu olli hamfaraflóðbylgjunni sem leiddi til dauða og eyðileggingar í svo miklum mæli að annað eins þekkist varla í mannkynssögunni, ákvað ríkisstjórn Íslands að gefa 5 milljónir til styrktar fórnarlömbum flóðanna, upphæð sem var hækkuð í kjölfar gagnrýni VG. Þingflokkur Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs kom nefnilega saman til fundar um sama leyti og hvatti til þess að framlag Íslendinga yrði að lágmarki 300 milljónir króna. Framganga ríkisstjórnarinnar þótti okkur í þingflokknum ámælisverð og kom það í minn hlut að setja gagnrýni okkar fram opinberlega.

Siðferðileg skylda segir VG

Í fréttum Ríkissjónvarpsins 30. desember sagði ég að framlag ríkisstjórnarinnar væri forkastanlega lágt og til skammar og færði eftirfarandi rök fyrir máli mínu : " Þetta eru einar mannskæðustu náttúruhörmungar mannkynssögunnar, í hlut eiga margar fátækustu þjóðir jarðarkringlunnar, okkur ber siðferðileg skylda til að leggja hönd á plóginn í hjálpar- og uppbyggingarstarfi og gera það á myndarlegan hátt … Það hefur ekki staðið á fjárframlögum frá núverandi ríkisstjórn þegar í hlut á NATO eða hjálpar- eða upphreinsunarstarf eftir hernað Bandaríkjamanna. Við viljum aðra forgangsröðun, við viljum beina fjármagninu inn í farveg af þessu tagi. Þarna eiga í hlut fátækustu þjóðir heimsins sem hafa orðið fyrir miklum hörmungum og standa frammi fyrir miklum erfiðleikum og við viljum þar að Íslendingar komi myndarlega að verki."

Dapurlegt þegar ráðist er á NATÓ segir Davíð

Davíð Oddsson utanríkisráðherra brást hinn versti við þessum ummælum í hádegisfréttum Bylgjunnar og RÚV daginn eftir. Orðrétt sagði hann: "Peningalegt framlag af okkar hálfu mun nú ekki breyta öllu í þessu máli, þetta er svo ofboðslega stórt. En það eru margar aðgerðir sem við viljum taka þátt í en við munum ekki skipta sköpum í því efni. Hins vegar finnst mér afar ósmekklegt að sumir menn hafi reynt að gera þetta mál að pólitísku máli. Ég held að það myndi nú hvergi gerast nema hér á landi að nokkur maður myndi reyna að gera hörmungar af þessu tagi að pólitísku máli og gera menn tortryggilega út af þessu máli sem hafa ekkert með það að gera. Ég vona að það verði nú ekki lengi. Mönnum hefur orðið á bersýnilega. Því var fylgt frá því miður Ögmundi Jónassyni með einhverjum árásum út af NATO og öðrum hlutum og þess háttar. Þannig að það var afskaplega dapurlegt og ég vona að þetta hafi bara verið mistök sem hann á eftir að biðjast afsökunar á vonandi".

Hver skyldi þurfa að biðjast afsökunar?

Ekki verður Davíð Oddssyni að þeirri ósk sinni að ég biðjist afsökunar á ummælum mínum. Því fer reyndar fjarri. Vil ég gera tvær athugasemdir við yfirlýsingar utanríkisráðherrans og læt ég þá liggja á milli hluta þá staðhæfingu hans að vandinn sé svo mikill að framlag Íslands skipti litlu máli! Þetta eru rök sem lítið hefur farið fyrir þegar Írak og Afganistan eru annars vegar!
Fyrri athugsemdin lýtur að þeirri gagnrýni Davíðs Oddssonar að hjálp til bágstaddra vegna hamfaranna sé gerð "að pólitísku máli". Því er til að svara að neyðaraðstoð vegna hungurs, fátæktar, barnadauða og hamfara hefur verið til umræðu á pólitískum vettvangi um áratugaskeið. Oft hefur verið tekist harkalega á um upphæðir og ráðstöfun fjármuna. Fáir held ég að hafa dregið í efa að þá hafi verið tekist á um pólitíska forgangsröðun.
Þetta er reyndar nátengt síðari athugasemd minni en hún snýr að gagnrýni ráðherrans á að tengja þessa umræðu framlagi til NATÓ. Á Alþingi hefur, m.a. af minni hálfu, verið vakin athygli á því að framlag til þróunar- og alþjóðamála almennt, annars vegar, og hernaðarbandalagsins NATO hins vegar, hafi verið sett undir sama hatt. Þetta hefur mörgum ekki þótt mjög geðfellt en svona hefur þetta þó verið. Þegar nú er rætt um ráðstöfun fjármuna þjóðarinnar erlendis verða menn að geta tekið því að til samanburðar við framlagið til hamfarasvæðanna hafi menn framlag ríkisstjórnarinnar til NATO upp á 300 milljónir króna. Það er vesalt að bera sig illa undan því að þessi mál séu sett í pólitískt samhengi.
Menn verða að horfast í augu við að þetta er pólitík hversu óþægileg sem mönnum finnst sú staðreynd vera. Þótt hörmungarnar vegna hamfaranna ógurlegu séu okkur öllum sýnilegar og augljósar og veki hluttekningu okkar allra þá skulum við ekki gleyma því að á hverjum einasta degi deyja yfir 30 þúsund börn úr vannæringu og hungri. Þar veldur pólitík.
Á kannski líka að biðjast afsökunar á að minnast á það? Þegar allt kemur til alls hljótum við að spyrja hver það yfirhöfuð er, sem á að biðjast afsökunar. Gæti verið að sá maður heiti Davíð Oddsson? Ég hallast helst að því.