Stolið frá höfundi Sovétríkjanna

Blessaður og sæll Ögmundur.
Fyrirhuguðum framkvæmdum við Kárahnjúkavirkjun og álver við Reyðarfjörð hefur verið líkt við atvinnuuppbyggingu í Sovétríkjunum á tímum Stalíns. Þarf þó ekkert endilega að binda sig við Stalínstímann því miðstýrt atvinnulíf Sovétríkjanna var löngum á sandi byggt. Þar var sjaldnast hugað að arðsemi eða markaðsmálum og aldrei að umhverfismálum.
Með virkjuninni og álverinu austur á fjörðum hefur ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks seilst í gjaldþrota hugmyndabanka Stalíns: Í startholunum er risavaxið, miðstýrt ríkisverkefni. Ríkisstjórnin ætlar að reisa sér tröllaukið minnismerki eins og veruleikafirrtum einræðisherrum er svo gjarnt að gera og leggja síðan kostnaðinn á herðar þegna sinna og komandi kynslóða. Væri ekki hollt fyrir ráðherraliðið að rifja upp sögu Sovétríkjanna og gjaldþrot þeirra sem öllum kom þægilega á óvart - en hefði þó átt að vera flestum fyrirsjáanlegt? Félagi Hannes Hólmsteinn mundi örugglega kalla þetta yfirvofandi ævintýri fyrir austan “Leiðina til ánauðar” – en hann er því miður vant við látinn á trúboðshringferð sinni um hnöttinn. Þetta er eins og talað út frá mínu hjarta. Við Hannes mundum aldrei ráðleggja neinum að stela frá höfundi Sovétríkjanna og því leyfi ég mér að spyrja fyrir hönd okkar beggja: Er ekki kominn tími til að Davíð reiði stiku sína til höggs og hristi aðeins upp í höfðinu á ráðherrum Framsóknarflokksins? Þeir virðast jú öðrum fremur bera þetta fráleita ógæfuverk fyrir brjósti?
Kveðja, Þórður

Sæll Þórður.
Mér verður líkt og þér stundum hugsað til þessarar sömu samlíkingar: Stóriðjustefnu Jóseps Stalíns og ofurtrú framsóknarmanna á stóriðjuframkvæmdir. Einblínt er á risaverksmiðjur þar sem atvinnuvandi þorra íbúa á stóru svæði er leystur í einu vetfangi og síðan húrrahrópað fyrir gjaldeyrisöflun. Hitt er ekki spurt um hver tilkostnaðurinn er við atvinnusköpunina og gjaldeyrisöflunina og hvort aðrir og heppilegri valkostir séu fyrir hendi. Það er athyglisvert hve mjög ríkisstjórnin er að einangrast í þessu máli og þeim fjölgar forsvarsmönnum fyrirtækja sem hafa miklar efasemdir um stóriðjuáformin. Birst hafa margar athyglisverðar greinar um efnahagslegar forsendur verkefnisins þar sem sýnt er fram á að það gengur ekki upp. En eins og við munum þá var Jósep lítið gefinn fyrir gagnrýni og það á við um fleiri eins og nýleg dæmi sanna. Reyndar er herferð Framsóknarflokksins gegn vísindamönnum og náttúruverndarmönnum sem efast hafa um áform þeirra hreint með ólíkindum.
Kveðja, Ögmundur