Tilskipun ESB um snjallklósett - Smásaga

 

Margvíslegar „snjalllausnir“ njóta vaxandi „vinsælda“ um heim allan, má nefna svo nefnd snjallúr, „snjallsíma“, snjallísskápa og snjallþvottavélar. Þegar eru komin fram snjallklósett og hægt að stjórna þeim með farsíma eða fjarstýringu.[i]

Í framhaldi af kröfu um snjallrafmagnsmæla á heimilum, samkvæmt orkupökkum ESB, verður þess varla langt að bíða, að fram komi tilskipun ESB um snjallklósett. Krafan mun falla vel að efni frumvarps heilbrigðisráðherra til sóttvarnarlaga með heimild til ígræðslu hlutar í líkamann, sbr. 7. tölulið í orðskýringum frumvarpsins en þar segir: „Inngrip: Götun eða skurður í húð eða ísetning áhalds eða framandi efnis í líkamann eða rannsókn á líkamsholi. Með inngripi er ekki átt við læknisrannsókn á eyra, nefi og munni, hitamælingu með eyrna-, munn- eða hörundshitamæli, eða hitamyndatöku, heilbrigðisskoðun, hlustun, ytri þreifingu, sjónuspeglun, töku þvag-, saur- eða munnvatnssýnis utan frá, mælingu blóðþrýstings utan frá eða hjartalínurit.“[ii]

Með slíkri lagaheimild verður hægt að græða örflögu[iii] í líkama fólks sem m.a. auðkennir fólk sjálfvirkt. Má líkja við örmerki t.d. í köttum en þó með mun víðtækari virkni. Auk lífssýnatöku verða snjallklósettin með búnaði bæði til hörundshitamælinga og hitamyndatöku.

Snjallklósettin

Með hæfilegu „innsæi“ má ætla að snjallklósett Evrópusambandsins verði tengd við internetið, það verður lagaskylda, að viðlögðum sektum, í „klósetttilskipuninni“ (eins og hún verður kölluð). Notkun hins nýja klósetts mun byggjast á auðkenningu, sjálfvirkri auðkenningu. Örflagan sér til þess. Allar upplýsingar um notkun sendast í rauntíma til ESB og Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar [WHO]. Þannig verða allar klósettferðir fólks vandlega skráðar í gagnagrunna. Upplýsingarnar verða m.a.:

• hver notar klósettþjónustuna [sjálfvirk auðkenning];
• dags- og tímasetning;
• hvaða þjónusta er notuð;
• hversu lengi þjónustan er notuð í hvert skipti;
• hversu margir lítrar af vatni eru notaðir;
• sjálfvirk „lífsýnataka“ um leið og þjónustan er notuð;
• mynbandsupptaka af viðkomandi sem notar þjónustuna.

Mynd 1[iv]

Mynd 1 sýnir „snjallklósett“ án landamæra með internettengingu (wifi). Nú er í tísku að endurskrifa bækur og listaverk sem þykja „móðgandi“. Margir þekkja „verk“ franska listamannsins Marcel Duchamp, „Klósettskálina“ frá 1917. Klósettið á mynd 1 gæti samkvæmt „endurskoðunartískunni“ kallast „uppfærsla“ á verki Duchamp.

Að framan eru talin helstu atriðin sem væntanlega munu koma fram í tilskipun ESB um snjallklósettin. Öllu sem heitir „mannréttindi“ verður að sjálfsögðu vikið til hliðar enda miklir hagsmunir í húfi, „almannahagsmunir“. Með nýja fyrirkomulaginu verður hægt að greina alvarlega smitsjúkdóma á frumstigi og bregðast við í tíma, jafnvel þannig að „snjalllæsingar“ (íbúða/húsa/hótela) verði hluti af „lausninni“. Fólk mun þá ekki komast út úr húsum sínum ef það stenst ekki „próf“ snjallklósettanna. Allar ákvarðanir um það munu koma frá ESB og WHO sem getur læst húsum fólks hvar sem er í heiminum. Örflagan tryggir að menn séu ekkert að „flækjast“ þar sem þeir eiga ekki að vera og hægt að rekja allar ferðir manna nákvæmlega.

Hugleiðingar að lokum

Er ekki gott að hugleiða hvort fylgja skuli boðvaldi [ESB] í einu og öllu, sama hvert það leiðir? Stundum er bent á einræðisherra og þeir sagðir „stjórna með tilskipunum“. En hvað gerir ESB? Svar: það stjórnar með tilskipunum [reglugerðum og ákvörðunum]. Hvað er mannleg tilvera án dómgreindar[v] og gagnrýnnar hugsunar? Enn fremur, hvað er mannleg tilvera án friðhelgi einkalífs? Hversu miklar málamiðlanir má gera þegar mannréttindi eru annars vegar? Góðar stundir!

 

[i] Sjá t.d.: Lipski, O. (2022). 6 Best Smart Toilets of 2023, According to Home Experts. Good Housekeeping. https://www.goodhousekeeping.com/home-products/g39494829/best-smart-toilets/

[ii] 152. löggjafarþing 2021–2022. Þingskjal 715 — 498. mál. Stjórnarfrumvarp. Frumvarp til sóttvarnalaga.

[iii] Sjá einnig 4. tölulið skilgreininga í „frumvarpi“ greinarhöfundar frá 2021. Lög um varnir gegn upplýsingaóreiðu og óþægilegum skoðunum. https://www.ogmundur.is/is/frjalsir-pennar/kari-skrifar-log-um-varnir-gegn-upplysingaoreidu-og-othaegilegum-skodunum

[iv] Heimild: Dreamtime. https://www.dreamstime.com/cartoon-illustration-smart-toilet-connecting-to-internet-smart-toilet-wfi-connection-image137661377

[v] Sjá einnig athyglisverða grein: Lombo, José. (2022). The formation of personal judgment in practical affairs: An epistemological view. Church, Communication and Culture. 7. 58-75. 10.1080/23753234.2022.2035786.